Het was voor ons beiden een bijzondere avond waar we voor altijd met liefde en plezier aan zullen terugdenken. Dank daarvoor.
Schemeren
Marjolijn van Heemstra neemt je mee naar de schemer.
Voor het ervaren van de nachtelijke duisternis hoef je niet op de nacht te wachten. Al vlak na zonsondergang begint de grote overgang: de schemer. Het gouden uur gaat over in het blauwe uur, het licht verdwijnt, kleuren worden koeler. De schemer kan ons leren wat het donker tevoorschijn brengt. We associëren het vallen van de duisternis vaak met verdwijnen. Het licht, de dag, het lawaai, alles lijkt minder te worden. Maar de dag verdwijnt niet. Wij verdwijnen. En terwijl we verdwijnen verschijnt er iets. Vleermuizen. Nachtvlinders. Een wereld van grijstinten.
We verzamelen ons rond met zonsondergang om te gaan schemeren. Een term die stamt uit een tijd dat mensen het licht het liefst zo lang mogelijk uitlieten en aan het begin van de avond het donker afwachten. Het was een manier om energie te besparen maar ook, vooral, een gezamenlijke afsluiting van de dag. Een piepklein overgangsritueel waarin werk werd losgelaten en (avond)rust begon. Een klein uur niets produceren of consumeren, simpelweg zitten en zien hoe de duisternis opkomt, hoe grenzen vervagen, de dag verwatert, overgaat in de nacht.
Van september tot en met december 2024 kun je elke donderdagavond Schemeren in ARTIS-Groote Museum. Klik hier voor meer info en kaarten.
Over de nacht-wacht
Schemeren is onderdeel van de Nacht-Wacht, een onderzoek naar de waarde van de nachtelijke duisternis in het meest lichtvervuilde land ter wereld. De extreme hoeveelheid kunstlicht in Nederland is ongezond voor mensen en dieren en berooft ons van rust en herstel. Nog maar weinig Nederlanders zijn bekend met de schoonheid en het belang van de nacht. Met de Nacht-Wacht willen we liefde voor de nachtelijke duisternis vergroten. In de herfst van 2023 komen onze activiteiten samen in het eerste Amsterdam Dark Festival.
Beeld: Marte Bonenschansker/Anneloor van Heemstra/Corine Datema
Verder lezen
Marjolijn van Heemstra schreef een essay in De Volkskrant over schemeren:
“Wat zou er gebeuren als Nederland massaal aan het schemeren sloeg? Elke dag de overgang van werk naar rust zou markeren, elke dag een uur niets produceren of consumeren, elke dag het besef dat tegenstellingen met elkaar verweven zijn en even, heel even de mogelijkheid voelen een wolf, een vleermuis, de mist te zijn.”
Beeld: Rhonald Blommestijn